Omringd door donkere dingen, lange gangen van appartementen. Niets meer dan alternatieve rockmuziek, zo kan verdrietig zijn soms voelen. Een gevoel waarin alles leeg is. Als ik terug fiets naar huis dan kies ik vaak de route langs grote betonnen gebouwen en een weg met veel auto’s. In plaats van langs de Utrechtsestraat of de Amstel met de mooie lichtjes. Langs die weg met grote betonnen flats voel ik me maar een klein bewegend ding in het universum, terwijl als ik langs de Amstel fiets, voelt het alsof ik de wereld aan kan. Ik kies voor die route langs de flats en daar gaat een verdriet aan gepaard, maar waarom kies ik daarvoor?
In ons leven komen verschillende emoties naar boven, het is soms lastig om die emoties een plaats te geven. We streven er naar om gelukkig te zijn en veel mensen hebben daar veel voor over. Geluk is voor iedereen anders. Maar, kan je wel gelukkig zijn als je nooit ongelukkig bent ? Verdriet is een hele bijzondere emotie, je kan je soms zo slecht voelen dat je denkt dat er geen einde aan komt, een eindeloze tunnel. Aan de andere kant heeft het iets puurs. In een verdrietige periode kan je alles op een rijtje zetten en stil staan bij de pijn. Een fijne uitlaatklep kan naar verdrietige muziek luisteren zijn of naar verdrietige films of kunst kijken zijn.
Verdrietige muziek of kunst wordt vaak gezien als diep en alsof het extra waardevolle betekenis heeft. De kunstenaar stelt zich kwetsbaar op en laat zien dat hij het moeilijk heeft, dat is erg sterk. Filosofen nemen vaak met hun abstracties afstand van de werkelijkheid, dat gebeurt vaak ook als je verdrietig bent. Die mensen hebben dan ook het idee: ‘Het geeft een verlicht gevoel om naar verdrietige muziek te luisteren, alleen als je eenzaam en pessimistisch bent of bent geweest dan ben je verlicht en weet je wat het is om echt te leven. Je bent dan tot een hogere macht toegetreden en kan neerkijken op iedereen die altijd maar zo vrolijk en algemeen is.’
Dat is natuurlijk niet zo, maar dat diepe gevoel heeft wel iets, een bron van inspiratie. Om dat diepe gevoel daarna om te draaien naar iets moois. Die inspiratie is belangrijk om nog meer van die diepe kunst te kunnen maken. Alleen is de doelgroep van die kunst erg belangrijk want op het internet kan het ook verkeerd ontvangen worden. Daar kunnen die gevoelens zo erg geromantiseerd worden, dat ze niet alleen meer een bewustwording van verdrietige emoties zijn, maar ook een invloed an sich.
Ook in het dagelijks leven kan je de wereld op een hele andere manier ervaren als je depressief bent, het is dan moeilijk om nog leuke dingen te zien. Het verdriet omringt om je heen als een donkere wolk die je overal achterna volgt.
Het romantiseren van psychische problemen zoals een depressie wordt steeds gewoner. Op Tiktok worden video’s gedeeld met deprimerende teksten. Als je zo’n video hebt gekeken en die opslaat, omdat jezelf erin herkent, kom je heel snel in het algoritme van deprimerende video’s terecht. Je krijgt dan alleen nog maar deprimerende video’s voorgeschoteld.
Een depressie is voor iedereen anders, mensen kunnen een lichte depressie ervaren, dan is het bijvoorbeeld lastig om persoonlijke hygiëne bij te houden. Een zware depressie kan beginnen met in bed liggen, maar misschien eindigen in iets veel ergers. Als je vastzit in het algoritme van Tiktok kunnen die gevoelens versterkt worden. De makers van de video weten niet wie erachter de telefoon zitten en wie er zo beïnvloed worden.
Op het internet kun je de hele wereld bereiken en met iedereen contact houden. Er zijn echter ook gevaarlijke mensen op het internet. Voor de tijd van internet en sociale media had je als jongere alleen contact met mensen om je heen; de buurman, je ouders, jongeren op school enzovoort. Tegenwoordig kan je contact hebben met iedereen over de hele wereld, die mensen kunnen allemaal een invloed op je hebben. Er zijn niet alleen invloeden op psychische problemen, maar ook invloeden over wat er waar is en niet waar, corona vaccins, links of rechts nieuws. Het zijn bubbels die invloed hebben op hoe mensen de wereld zien.
Door de verslavende werking van bijvoorbeeld Tiktok, consumeren we heel veel media. De blik op de wereld kan drastisch veranderen en het is dan erg lastig voor mensen om nog leuke dingen te ervaren in de wereld om ons heen, omdat alle ervaringen worden beïnvloed door die bubbel. Grote techbedrijven maken alleen maar winst als ze jou in dat algoritme kunnen trekken, het interesseert hen niet zo veel hoe mensen zich daarover voelen en wat voor ernstige gevolgen dat kan hebben, zolang ze mensen zo lang mogelijk kunnen laten kijken en het winst opbrengt, maken ze zich geen zorgen.
Ik kies dagelijks voor de route langs de flats om mij even verdrietig te voelen en te reflecteren op de afgelopen tijd. Dat gevoel kan namelijk overweldigend zijn en soms verdwijnt mijn kracht om het gevoel te kunnen omdraaien. Ik moet een stap nemen uit de bubbel en zeker niet de macht aan techbedrijven geven om mij me zo slecht te laten voelen. Door langs de flats te fietsen in plaats van door de vrolijke Utrechtsestraat, sta ik stil bij het verdriet en wordt dat diepe gevoel vanzelf een bron van inspiratie. Het Tiktok algoritme met zijn donkere video’s laat ik voor het wat is.