Sally Rooney en de havermelkelite

Sally Rooney is een Ierse schrijfster. Haar debuutroman Conversations with friends kwam uit in 2017 en haar volgende roman Normal people volgde dat jaar daarna. De boeken van Rooney slaan in als een bom, vooral bij de millennials. Die ook wel de ‘havermelk-elite’ worden genoemd. Wie wil dat nou niet: op het terras zitten in de Pijp met een havermelk cappuccino en een roman van Sally Rooney op je tafeltje en dat je daarna weer door op je Vanmoof naar een klasje yoga mag gaan. 

Nee even zonder dollen Sally Rooney beschrijft het leven in haar romans op een hele mooie manier en de belevenissen die de hoofdpersonages meemaken zijn erg herkenbaar. De havermelk-elite wil vooral voor heel even een hoofdpersoon uit een Sally Rooney roman naspelen, en dat snap ik helemaal. 

Ik heb eerst haar debuutroman Conversations with friends gelezen. Ik vond het boek als een droom aanvoelen, waarin je in een soort trans raakt. Alle kleine momenten in het leven worden prachtig beschreven, ik probeer daardoor nu ook vaker de kleine dingen te waarderen. In Conversations with friends, treden Frances en Bobbi op met hun spoken word acts. Ze zijn erg geliefd door het publiek en ook door een ander koppel. Al snel voelen Frances en Bobbi een diepgaande connectie met een getrouwd koppel, waarmee ze een ingewikkelde relatie mee aangaan. De roman bevat momenten van wanhoop, leegte, maar ook diepe gesprekken en liefde.

Sally Rooney beschrijft een zoektocht naar intimiteit, jezelf zoeken in een wereld die alle kanten op gaat, het ontbreken van houvast en eindeloze gesprekken over de problemen van de wereld. Het typerende is dat er geen oplossing voor die problemen wordt gevonden, maar dat ze blijven vasthouden aan die ontbrekende houvast. 

Rooney laat in haar romans vooral kringen van hoogopgeleide mensen naar voren komen, dat spreekt de havermelk-elite natuurlijk aan. Ze kaart ook maatschappelijke problemen aan, zo behandeld ze in haar tweede roman: Normal people, de relatie tussen een meisje van de hogere klas en een jongen uit een arbeidersgezin. Ondanks dat er liefde opbloeit tussen de twee, blijft het verschil in sociale klassen een rol spelen. Zelfs als het koppel later op dezelfde universiteit zit, vindt hij het lastig om zijn achtergrond van een lagere klassen te vergeten. Zo is Rooney een zelfverklaarde Marxist en vindt ze het een belangrijk onderwerp. (Daardoor vind ik haar nog veel geweldiger!)

Bij de personages komt steeds het concept dat in onze wereld ook een grote rol speelt terug; het individu, maar de personages verlangen tegelijkertijd ook naar intimiteit. Zoals Rooney in een interview vertelt: “We zijn allemaal een beetje verloren, maar dat zijn we wel, meer dan we soms denken, samen.”  Rooney kan die leegte en hopeloosheid fantastisch beschrijven. Op een rustige zondag waarin je je een beetje brak voelt en aan de keukentafel zit en dan letterlust voelt, pak dan een roman van Sally Rooney erbij.